ต้อลม เทคโนโลยีใหม่ แก้ไขสายตา โดยทีมแพทยผู้ชำนาญ

ต้อลม โรคต้อ ลมเกิดขึ้นจากการสั่งสมของไขมัน โปรตีน หรือแคลเซียม หรือทั้งสิ้น ซึ่งจะมีลักษณะเป็นรอยนูนสีเหลืองขนาดเล็กบนเยื่อบุตา โดยส่วนมากจะขึ้นบริเวณศีรษะตาของตาฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งหรือทั้งสองข้าง ต้อ ลมบางทีอาจเป็นวงกลม เป็นความเสื่อมของเยื่อบุตาขาวกระตุ้นให้เกิดเป็นแผ่นหรือตุ่มนูนสีออกเหลืองเกิดขึ้นรอบๆเยื่อบุตาขาวข้างกระจกตาดำ โดยมากมักกำเนิดที่ศีรษะตาด้านในใกล้จมูก แม้กระนั้นบางทีอาจกำเนิดได้อีกทั้งด้านหัวตาและก็หางตาพร้อม

ต้อลิ้นหมา (pterygium) เป็นเนื้องอกจำพวกไม่รุนแรงของเยื่อบุตาขาว มีลักษณะเป็นแผ่นพังผืดรวมทั้งเส้นเลือดรวมกันสีออกแดงรูปร่างเหมือนสามเหลี่ยม โดยจะเบาๆแผ่ขยายอย่างช้าๆจากหัวตาหรือหางตาเข้าไปในกระจกตาดำ ซึ่งแม้แพร่กระจายเข้าไปมากมายบางทีอาจเป็นปัญหาในการแลเห็นได้ ที่มาของต้อ ลมแล้วก็ต้อลิ้นหมา
สิ่งที่ทำให้เกิดต้อ ลมและก็ต้อลิ้นหมาเกิดขึ้นได้เพราะมีสาเหตุเนื่องมาจากการที่ดวงตาสัมผัสกับรังสีรังสียูวี (UV) จากแสงอาทิตย์สม่ำเสมอเป็นระยะเวลานาน รวมทั้งมีเหตุมาจากภาวการณ์ตาแห้ง รวมทั้งสิ่งแวดล้อมต่างๆที่นำมาซึ่งการระคายเคืองดวงตา อย่างเช่น ฝุ่น ควัน ลม อากาศแห้ง โดยเหตุนี้ โรคนี้ก็เลยพบมากในประเทศเขตร้อนที่มีแดดจัด และก็ในคนที่จำต้องปฏิบัติงานหรือนิยมทำกิจกรรมที่โล่งแจ้งอยู่ตลอด

ต้อ ลม (Pinguecula) แล้วก็ต้อลิ้นหมา (Pterygium) เป็นเนื้อนูนที่เยื่อตาขาวข้างกระจกตาดำ หากอยู่เฉพาะที่เยื่อบุตาขาว (Conjunctiva) เรียกว่า ต้อ ลม (Pinguecula) แม้กระนั้นถ้ารุกล้ำเข้ามาในกระจกตาดำ (Cornea) เรียกว่า ต้อลิ้นหมา (Pterygium) โดยต้อลิ้นหมาจะมีลักษณะมองเห็นเป็นเนื้อสามเหลี่ยมโดยมีหัวอยู่ที่กระจกตา เยื่อราวกับเยื่อบุตาซึ่งมีเส้นโลหิตวิ่งเข้าไปเกาะอยู่บนกระจกตาดำ บางทีอาจใหญ่หรือเล็กก็ได้ จะแดงมากมายน้อยขึ้นกับมีจำนวนเส้นโลหิตมากมายหรือน้อย อีกทั้งต้อ ลมแล้วก็ต้อลิ้นหมาส่วนมากอยู่ที่แถวๆหัวตาด้านในใกล้จมูก แม้กระนั้นบางครั้งก็อาจจะเป็นไปได้ทั้งยังด้านหัวตาแล้วก็หางตาพร้อมอาการระคายตาอยู่บ่อย รู้สึกเสมือนมีทรายอยู่ในตาตลอดระยะเวลา บางทีอาจไม่ใช่เศษฝุ่นละอองเข้าตาปกติ แต่ว่าอาจเกิดขึ้นจาก “โรคต้อ ลม” จำนวนหนึ่งในสี่โรคต้อซึ่งสามารถเจอได้รอบๆดวงตา แล้วต้อ ลมเป็นอย่างไร เป็นผลมาจากการกระทำใด ต้อ ลมอันตรายไหม รวมทั้งสามารถรักษาหรือปกป้องยังไงได้บ้าง?

เป็นโรคที่เกี่ยวกับดวงตาประเภทหนึ่ง เป็นผลมาจากการเสื่อมของเยื่อบุตาขาว โดยจะมีก้อนเม็ดเล็กๆสีเหลืองใส นูนอยู่รอบๆตาขาว ที่สามารถขึ้นได้ทั้งยังหัวตาหรือหางตา หลายท่านมักหลงผิดว่าการเป็นต้อ ลมเป็นเนื้องอกในตา หรือเป็นโรคซึ่งสามารถติดต่อกับคนอื่นๆได้ ซึ่งในความเป็นจริงแล้วตุ่มที่นูนขึ้นมานั้นไม่อาจจะเปลี่ยนเป็นเนื้อร้ายหรือแพร่ระบาดได้ โดยส่วนมากพวกเราจะเจอโรคต้อ ลมในผู้ที่แก่ค่อนข้างจะเยอะแยะ แม้กระนั้นในช่วงปัจจุบันนี้คนที่อายุน้อย หรือ อยู่ในกลางคน อาทิเช่น วัยทำงาน ก็ได้โอกาสเป็นโรคจำพวกนี้ได้เช่นเดียวกัน สาเหตุจากการทำงานในสถานการณ์โอบล้อมที่มีฝุ่นละอองควัน ลม หรือ รับรังสีรังสียูวี (รังสีUV) เป็นระยะเวลาที่ยาวนาน ซึ่งต้นเหตุข้างต้นจะส่งผลกระทบกับดวงตาตรงๆทำให้เสี่ยงเป็นโรคต้อ ลมได้เหมือนกัน https://www.nago-coffee.com/

ปัจจัยที่กระตุ้นให้เกิดโรค ต้อลม มีต้นสายปลายเหตุสำคัญๆดังต่อไปนี้

• ดวงตาสัมผัสแสงสว่าง UV บ่อยๆ โดยไม่มีการปกป้องคุ้มครอง
• ดวงตาที่สัมผัสกับฝุ่นผงควัน ลม สารเคมี มลพิษ รวมถึงความร้อน ก็สามารถสร้างความระคายให้กับเยื่อบุตาขาวได้
• คนที่มีปัญหาตาแห้งเสมอๆตัวอย่างเช่น การใช้สายตาหนัก ฯลฯ

 

 

 

คนป่วยโรคตาจำนวนมากเมื่อมาเจอหมอ จะได้รับการวิเคราะห์ว่าตาเป็นต้อ รวมทั้งชอบตื่นกลัว เพราะเหตุว่ารู้เรื่องว่าโรคต้อจึงควรรุนแรงทำให้ตาบอดเรื่องจริงแล้วโรคต้อมีหลายประเภทบางประเภทอันตรายทำให้ตาบอดได้ได้แก่ ต้อหิน ต้อกระจก แม้กระนั้นบางประเภทปลอดภัยไม่ทำให้ตาบอด ดังเช่น ต้อลิ้นหมา ต้อ ลม โดยต้อลิ้นหมาแล้วก็ต้อ ลมเป็นโรคตาที่พบได้ทั่วไปมากมายแม้กระนั้นปลอดภัยรุนแรงแบบต้อหิน รวมทั้งต้อกระจกมูลเหตุต้อ ลมแล้วก็ต้อลิ้นหมาเป็นโรคตาที่เกิดขึ้นจากการระคายเคืองเรื้อรัง โดยลม ฝุ่นละออง ความร้อน แล้วก็รังสีอัลตร้าไวโอเลต(แสงอัลตราไวโอเลต) ก็เลยไม่ค่อยเจอโรคนี้ในเด็กจะเจอในผู้ทำงานที่โล่งแจ้งมากยิ่งกว่าผู้ทำงานในห้องเครื่องปรับอากาศ พันธุกรรมก็มีส่วนทำให้เป็นต้อลิ้นหมาได้เร็วกว่าคนอื่นๆ

มีลักษณะเป็นเม็ดเล็กๆสีเหลืองใสอยู่ที่ตาขาวด้านหัวตาหรือหางตา ยังไม่ขยายขนาดแพร่กระจายตาดำไม่มี อาการอื่นใดนอกเหนือจากอักเสบเป็นบางโอกาสทำให้มี อาการตาแดงบางส่วนบริเวณเม็ดใสนั้นและก็รู้สึกเคืองตาร้องไห้บ้างไม่ทำให้ตาบอดเม็ดเหลืองๆจะดำรงอยู่ ตลอดกาล จะรักษาเมื่อมีลักษณะอาการ เป็นการหยอดยาที่ช่วยบรรเทา อาการเคืองตาบ้างเป็นครั้งเป็นคราว

ต้อลิ้นหมาเป็นแผ่นเนื้อสีชมพูสามเหลี่ยม ชอบกำเนิดที่ศีรษะตารวมทั้งมีปลายแหลมของสามเหลี่ยมเบาๆ

คืบไปสู่กระจกตาดำบางทีอาจไม่มีอาการหรือเคืองตาเป็นบางครั้งลักษณะเดียวกันกับต้อ ลม บางทีอาจใช้ยาหยอดทุเลาอาการเคืองแม้กระนั้นก็ไม่อาจจะสลายต้อลิ้นหมาได้เมื่อแผ่นเนื้อลุกลามเข้าบังกระจกตาดำจะก่อให้ก่อกวนการมองมองเห็น หมอรักษาตาจะ (ผ่าตัด) ลอกต้อลิ้นหมาออกให้ในเวลานี้ต้อลิ้นหมาบางทีอาจเป็นซ้ำได้หากยังมีลักษณะอักเสบเรื้อรังจากสภาพแวดล้อมอีกอาการคนที่เป็นต้อลิ้นหมาและก็ต้อ ลม จะมีลักษณะอาการเคืองตา แสบตา ร้องไห้ ตาแดง ถ้าหากเป็นน้อยจะไม่ทำให้ตามัว แม้กระนั้นถ้าเกิดเป็นมาก ดังเช่นว่า ในเรื่องที่ต้อลิ้นหมาแพร่กระจายเข้ามาถึงกึ่งกลางตาดำจะก่อให้ตามัวลง ต้อลม

อาการ “ต้อ ลมรวมทั้งต้อลิ้นหมา”ในระยะเริ่มต้นของ “โรคต้อ ลมแล้วก็ต้อลิ้นหมา” โดยมากมักไม่มีอาการอะไรก็แล้วแต่ก็แค่จะมองเห็นเป็นเยื่อเปลี่ยนไปจากปกติรอบๆเยื่อบุตาขาวเพียงแค่นั้น แต่ว่าถ้ามีการอักเสบหรือเป็นมากขึ้น คนไข้จะรู้สึกเจ็บตา เคืองตา คันตา แสบตา ร้องไห้ ตาแดงขึ้น ในบางครั้งบางทีอาจรู้สึกเสมือนมีเศษผงอยู่ในตา และก็ถ้าเกิดจะต้องพบลมแรง พบเจอฝุ่นละออง ควัน ทรายเสมอๆ จะยิ่งทำให้ต้อ ลมแล้วก็ต้อลิ้นหมามีการอักเสบเพิ่มขึ้นเรื่อยๆถ้าเกิด “ต้อลิ้นหมา” กำเนิดอาการร้ายแรงขึ้นจนถึงลุกลามเข้าไปใกล้กึ่งกลางกระจกตา จะมีการรั้งดึงกระจกตา ทำให้ความโค้งงอของกระจกตาแปรไป อาจจะทำให้คนไข้มีลักษณะอาการตามัวและก็บางทีอาจเกิดภาวะสายตาเอียงได้เลือกแนวทางรักษา…ที่เหมาะสมกับระดับของโรคหมอจะใคร่ครวญขั้นตอนการรักษาให้เหมาะสมกับระดับความร้ายแรงของโรค

ถ้าโรคไม่ร้ายแรง ต้อมีขนาดเล็ก คนเจ็บไม่มีอาการระคาย รวมทั้งการมองมองเห็นยังปกติ

บางทีอาจไม่มีความจำเป็นต้องให้การรักษา หมอจะเสนอแนะให้คนป่วยปกป้องตัวเองไม่ให้เป็นมากขึ้น โดยคุ้มครองป้องกันดวงตาจากรังสรังสียูวีอย่างเคร่งครัด เพื่อไม่ให้ต้อร้ายแรงแล้วก็แพร่กระจายเยอะขึ้นเรื่อยๆถ้าเกิดมีลักษณะอาการอักเสบ เคืองตา ตาแดง หมอจะชี้แนะให้ใช้ยาหยอดตาเพื่อลดการอักเสบสำหรับต้อลิ้นหมา ที่เยื่อเข้าไปจนกระทั่งกึ่งกลางกระจกตาจนกระทั่งบังการมองมองเห็น หมอจะชี้แนะให้ผ่าตัดลอกต้อลิ้นหมาออกมาจากเยื่อตาและก็ผิวกระจกตา ปัจจุบันนี้หมอมักผ่าตัดรวมทั้งวางเยื่อใหม่ (graft)

ซึ่งบางทีอาจเป็นเยื่อบุตาขาวของคนไข้ หรือใช้เยื่อหุ้มห่อเกลื่อนกลาดที่มีการจัดแจงไว้เป็นพิเศษจากสภากาชาดไทย เพื่อลดช่องทางการกลับมาเป็นซ้ำคุ้มครองปกป้องไว้…ย่อมดีมากยิ่งกว่าอาจมีหลายท่านที่จะต้องดำเนินชีวิตอยู่ที่โล่งแจ้ง แล้วก็พบเจอแสงตะวันบ่อยๆ ก็เลยทำให้ได้โอกาสสูงที่จะเป็นต้อ ลมแล้วก็ต้อลิ้นหมา แต่ว่าคุณสามารถลดการเสี่ยงได้เพียงคุณป้องกันตัวเองอย่างเต็มเปี่ยม ดังต่อไปนี้ควรจะใส่หมวกแล้วก็ใส่แว่นป้องกันแสงแดดที่มีเลนส์กรองรังสีรังสียูวีเมื่อใดก็ตามออกที่โล่งแจ้ง ถึงแม้ไม่มีแดดก็ควรจะใส่แว่นเพื่อกันลมแล้วก็ฝุ่นผงเลี่ยงเครื่องปรับอากาศ หรือพัดลม อย่าให้เป่าเข้าบริเวณใบหน้าโดยตรงเลี่ยงสิ่งแวดล้อมที่มีฝุ่นผง ควัน อากาศแห้ง ลม เพราะว่าจะมีผลให้ดวงตาเคือง อักเสบ รวมทั้งแดงได้ง่าย

ในกรณีที่เป็นต้อ ลมหรือต้อลิ้นหมาอยู่แล้ว ควรจะหมั่นพินิจสี รูปร่าง รวมทั้งขนาดของต้อบ่อยๆ แม้มีการเปลี่ยนควรจะรีบขอคำแนะนำหมอรักษาตาแม้ว่าจะลอกต้อลิ้นหมาและต้องระวังด้วยการหลีกเลี่ยงแสงสว่าง UV เพื่อลดจังหวะกลับมาเป็นซ้ำอย่ารู้สึกว่าความสามารถสำหรับเพื่อการเห็นของคุณที่ลดน้อยลงคือเรื่องธรรดา หรือมีความคิดว่าเป็นไปเนื่องจากข้อแม้ของเวลาและก็อายุ เนื่องจากบางคราวปัญหาที่เกี่ยวข้องกับการเห็นของคุณอาจมาจากต้นสายปลายเหตุอื่นๆก็ได้ ควรจะหมั่นดูแลรวมทั้งตรวจร่างกายตาบ่อยๆ หรือถ้าหากเจอความไม่ดีเหมือนปกติควรจะรีบมาเจอหมอรักษาสายตาเพื่อเข้ารับการตรวจ วิเคราะห์ รวมทั้งรักษาให้ตรงอาการ

การดูแลและรักษาต้อลม

ต้อ ลมปลอดภัยและไม่ก่อให้เกิดผลเสียต่อการมองมองเห็นหรือทําให้ตาบอด แม้ต้อ ลมจะไม่หายไปแต่ว่าก็ไม่นำมาซึ่งอาการร้ายแรงอะไร ต้อลม ก็ตามถ้ามีลักษณะอาการเคืองตา หมอบางทีอาจชี้แนะกรรมวิธีรักษาดังนี้ใช้น้ำตาเทียมหรือขี้ผึ้งเพื่อด้วยดวงตาเปียกชื้นใช้ยาหยอดตาแบบสเตียรอยด์เพื่อทุเลาอาการบวมและก็แดงหมอบางทีอาจชี้แนะให้กระทำการผ่าตัดแม้อาการอักเสบไม่ดีขึ้น หรือต้อ ลมมีผลต่อการมองมองเห็น หรือคนเจ็บเกลียดชังลักษณะต้อ มในดวงตา แต่ข้างหลังการผ่าตัด คนป่วยบางทีอาจกลับมาเป็นต้อ ลมได้อีก การคุ้มครองโรคต้อ ลมใส่แว่นป้องกันแสงแดดแบบปิดข้างๆและก็หมวกปีกกว้างเวลาอยู่กลางแจ้ง ปกป้องตัวเองจากรังสีรังสียูวี A รวมทั้ง B ซึ่งเป็นต้นเหตุหลักของโรคต้อ ลมใส่แว่นตานิรภัยถ้าจำเป็นต้องดำเนินงานในสิ่งแวดล้อมที่มีฝุ่นผงมากมายหรืออากาศแห้งใช้ยาหยอดตาบํารุงดเว้นวงตาให้เปียกชื้นเพื่อทุเลาอาการระคาย

การดูแลและรักษาโรคต้อ ลมรวมทั้งต้อลิ้นหมาขึ้นกับความร้ายแรงของโรค ถ้าหากโรคยังไม่ร้ายแรงเป็นต้อมีขนาดเล็ก คนไข้ไม่รู้จักสึกระคายแล้วก็การมองมองเห็นยังปกติ การดูแลและรักษาโรคในเวลานี้ ชี้แนะให้คุ้มครองไม่ให้เป็นมากขึ้น โดยป้องกันดวงตาจากรังสีรังสีเหนือม่วงอย่างเคร่งครัด ด้วยการใส่แว่นดำอย่างสม่ำเสมอเพื่อไม่ให้ต้อเติบโตแผ่ขยายเยอะขึ้น แม้กระนั้น ถ้าหากมีการอักเสบ หมอจะชี้แนะให้ใช้ยาหยอดตาเพื่อทุเลาอาการระคาย รวมทั้งอาการอื่นๆจากการอักเสบ ในกรณีของต้อลิ้นหมาที่มีการแผ่ขยายเข้าไปบนกระจกตามากมาย มีขนาดใหญ่แล้วก็อักเสบเรื้อรัง หมอรักษาตาบางทีอาจเสนอแนะให้รักษาโดยใช้ การผ่าตัดลอกต้อลิ้นหมา เพื่อลอกเอาเยื่อต้อลิ้นหมาออกมาจากเยื่อตารวมทั้งผิวกระจกตา ซึ่งโดยปกติเป็นการผ่าตัดแบบผู้ป่วยนอก ใช้เวลาเพียงแค่โดยประมาณ 30 นาที ข้างหลังการผ่าตัดหมอจะให้คนไข้นอนพักฟื้นที่โรงหมอราว 3-6 ชั่วโมงสุดแท้แต่กรณี แล้วหลังจากนั้นก็เลยกลับไปอยู่บ้านได้ดังนี้ ต้อลิ้นหมาเป็นโรคที่ได้โอกาสกลับมาเป็นซ้ำสูงโดยเฉพาะอย่างยิ่งในคนป่วยที่อายุน้อย รวมทั้งคนที่ยังคงได้รับรังสีรังสียูวีอย่างสม่ำเสมอ ฉะนั้น เพื่อคุ้มครองการเกิดต้อลิ้นหมาซ้ำหมอบางทีอาจผ่าตัดด้วยแนวทางเปลี่ยนถ่ายเยื่อใหม่โดยใช้เยื่อบุตาขาวของผู้เจ็บป่วยเอง เยื่อเกลื่อนกลาดจากสภากาชาดไทย หรือใช้ยา mitomycin C ระหว่างการผ่าตัดเพื่อลดช่องทางการกลับมาเป็นซ้ำอีก

คนป่วยโรคต้อ ลมรวมทั้งต้อลิ้นหมาที่ยังเป็นไม่มากมาย โดยมากมักไม่มีอาการใดๆก็ตามก็แค่จะมองเห็นเป็นเยื่อแตกต่างจากปกติรอบๆเยื่อบุตาขาวเพียงแค่นั้น แม้กระนั้นถ้าหากมีการอักเสบหรือเป็นมากขึ้น คนป่วยจะรู้สึกเจ็บตา เคืองตา คันตา แสบตา ร้องไห้ ตาแดงขึ้น รู้สึกเสมือนมีเศษผงอยู่ในตาได้เป็นบางโอกาส การพบลมแรง พบเจอฝุ่นผง ควัน ทรายบ่อยๆ ทำให้ต้อ ลมต้อลิ้นหมามีการอักเสบได้มากกว่าธรรมดาผู้เจ็บป่วยจะมีลักษณะอาการตามัวแล้วก็บางทีอาจกำเนิดสายตาเอียงได้ เพราะว่าต้อลิ้นหมาดึงกระจกตา ทำให้ความโค้งงอของกระจกตาแปรไป ถ้าหากต้อลิ้นหมาเป็นมากจนถึงแผ่ขยายเข้าไปใกล้กึ่งกลางกระจกตาแล้วก็บังการมองมองเห็น สามารถกำเนิดกับดวงตาเพียงแค่ด้านเดียวหรือทั้งสองข้างก็ได้ และก็กำเนิดได้กับคนทุกเพศทุกวัย แต่ว่าในเด็กเจอน้อยกว่า เนื่องมาจากยังพบ UV ไม่มากมายและไม่นานเท่าคนแก่